Op
Paasmaandag trekken we er weer eens op uit. Voor de middag rijden we naar
Evergem, waar we deelnemen aan de Paastocht van WAK Evergem. WAK staat
voor Wandelclub Al Kontent. Het café “Al Kontent” was de bakermat van
de wandelclub. In 1992 droomde men tussen pot en pint van een wandeltocht
met 2 à 3000 wandelaars ! De cafébaas zag het wel zitten en men besloot om aan
te sluiten bij de toenmalige Vlaamse Wandel en Jogging Liga (V.W.J.L.). WAK
was geboren. Ondertussen is de club uitgegroeid tot een solide vereniging,
met meer dan 600 leden. In 2018 was WAK bij ons op de Internationale Tocht
met liefst 78 busreizigers. Onze deelname aan de
Paastocht is dan ook ons tegenbezoek.
Evergem vinden we zo’n tien km ten noorden van Gent, in de buurt van het
Gentse havengebied. In de Gentse haven liggen zogenaamde
koppelingsgebieden. Koppelingsgebieden zijn groen- en natuurgebieden die
de dorpen en de industriegebieden van elkaar scheiden en een belangrijke
bufferende functie hebben. De startplaats van deze Paastocht ligt in de
buurt van Koppelingsgebied Doornzele Noord. De kortere afstanden gaan voor
70 % door dit natuurgebied. Het koppelingsgebied Doornzele-Noord bestaat
uit uitgestrekte riet- en moeraszones, bossen, wandel- en fietspaden. De
inrichting zorgt mee voor een aangenamer woonklimaat in Doornzele en is een
verrijking voor de natuur in de omgeving. Een deel van dit
koppelingsgebied werd ingericht als natuurcompensatie.
We
beperken ons tot maximum 12 km en zullen dus nog voor de middag Evergem en WAK
achter ons laten.
We
komen na iets minder dan honderd km (1 ¼ uur) rijden aan in de CC de Bosuil in
Jezus-Eik, “Zjuzekes Aik” in het plaatselijke dialect. Deze
cultuurtempel werd gebouwd aan de rand van het Zoniënwoud. Het is in dit
gigantische loofbos dat de wandeling wordt uitgetekend. Het huidige Zoniënbos
is een miniem overblijfsel van het Kolenwoud of Sylva Carbonaria, waarvan de
Romeinse veroveraars in hun brieven gewag maakten en dat zich uitstrekte van de
oevers van de Rijn tot de Moezel en de Noordzee.
De naam “Zoniën” komt waarschijnlijk van de rivier de Zenne die het bos
eertijds doorkruiste. In de 12de eeuw heette de Zenne “Saina” of “Sonna”
en het bos “Sonia”. In de 14de eeuw droeg de rivier de naam
“Zenne” en het bos Sonie, Zonie, Sonien of Zoniën. Het Zoniënwoud is
steeds een uitgelezen jachtterrein geweest voor keizers en koningen. Een
hoogtepunt waren zeker de jachtpartijen van Karel V. Ook later werd er
flink geknald in het bos. Op 23 december 1762 werden er tijdens een
jachtfestijn 41 everzwijnen, 19 herten, 63 hinden, 1 reebok, 1 haas en 1 vos
geschoten. Een paar jaar later, op 30 december 1768 oogde het tableau ook
niet mis : 19 everzwijnen, 70 hinden, 1 wolf en 6 reebokken. Het favoriete
jachtdomein van vorsten en hertogen is nu het grootste en mooiste beukenbos van
het land. Sommige beuken zijn wel ouder dan 200 jaar. Wandelen kan
je in dit majestueuze woud naar hartenlust.
Na
de oorlogen van de 16de en 17de eeuw was het woud volledig verarmd, door de
bevolking die brandstof nodig had, door plunderende soldatenbenden of door de
overdreven kappingen van de eigenaars die in geldnood verkeerden. Tijdens
de Oostenrijkse periode heerste terug vrede en kon aan herbebossen worden
gedacht. Uit deze periode dateren de oudste beukenpercelen die er vandaag nog
steeds staan. Na 1815 komt het woud in handen van private eigenaars en van
het toen nog ongeveer 12 000 ha grote bos bleef er nog een amper goede
vierduizend ha over. Gelukkig voor Zoniën had de Brusselse bevolking hout
nodig om zich te verwarmen, zoniet was alles verkaveld geweest. Onder druk
van de bevolking kocht de staat het overblijvende bos op en vertrouwde het
beheer ervan aan Waters en Bossen toe. Vandaag is ongeveer 80 % van het woud
beuk, 10 % eik en 10 % naaldhout.
De
best beschermde delen van het Zoniënwoud maken nu deel uit van de Unesco
Werelderfgoedlijst, als onderdeel van een groep van in totaal 94 uitzonderlijke
beukenwouden in 18 Europese landen. Het Werelderfgoedcomité heeft deze wouden
erkend omdat ze gezamenlijk getuigen van de uitzonderlijke evolutie en impact
die het beuken-ecosysteem in Europa heeft gekend sinds de laatste IJstijd.
Tijdens
deze wandeltocht komen we ook door het Kapucijnenbos. Het Kapucijnenbos en
het Geografisch Arboretum worden beheerd door de Administratie van de
Koninklijke Schenking, ten gevolge van de schikking die koning Leopold II op het
einde van zijn leven trof met de Belgische Staat aangaande een zeer groot
privaat patrimonium, waartoe ook het domein van Tervuren behoorde. Het
arboretum van Tervuren, en bij uitbreiding het Kapucijnenbos, heeft alvast een
prominente plaats in het publieke patrimonium van de Koninklijke Schenking.
De stabiele beheervorm waarvan de Schenking sinds haar oprichting geniet,
heeft zeker bijgedragen tot het behoud en de ontwikkeling van het arboretum.
We blijven tot 17 uur in Jezus-Eik, zodat ieder van ons ruim de tijd krijgt om op zijn eigen tempo te genieten van de majestueuze pracht van het Zoniënwoud. Een uitstap die je dus zéker niet mag missen ! Tijdig inschrijven is dus de boodschap.