We gaan vandaag op bezoek bij twee grote clubs binnen onze federatie : De Brigandtrotters, met hun thuisbasis in Ingelmunster en de Natuurvrienden Deinze.  De Brigandtrotters bestaan ondertussen al 42 jaar en telt bijna 500 clubleden.  De Natuurvrienden tellen iets meer dan 900 (!) leden.  We wandelen vandaag in een streek die voor velen totaal onbekend zal zijn, in de valleien van de Mandel en de Leie.  Vandaag geen bergen of heuvels, alleen maar vlak wandelgebied met weidse zichten over de kouters.

Voor de middag wandelen we bij de Brigandtrotters.  Zij starten hun Krinkel in Oostrozebeke, in zowat het hart van West-Vlaanderen.  Oostrozebeke is een relatief kleine gemeente aan de Mandel, die samen met het Mandeldal flink is mee geïndustrialiseerd. De regio heeft echter zeker nog een paar verrassend mooie hoekjes.  Ze doen ons terugdenken aan het lieflijke Mandeldal van vroeger.  De wijk De Ginste is met zijn grot dan weer de favoriete bestemming van heel wat bedevaarders.  De korte afstand die ook geschikt is voor rolstoelwagens,  loopt in en rond De Ginste.

De 12 km loopt via Markegem en komt door de Baliekouter terug.  Dit in 2004 opengestelde wandeldomein heeft naast 45 hectare bos ook veel open ruimte. Het wordt gedomineerd door weiden met knotwilgrijen, bloemrijke hooilanden, de Mandelvallei en het open landbouwlandschap. In het bezoekerscentrum leer je alles over het provinciedomein en de ruime omgeving.  De Baliekouter ligt in Wakken, één van de oudste parochies van West-Vlaanderen.  Tegen de middag laten we de Mandelvallei achter ons en rijden we naar Grammene, op zo’n 15 km van Oostrozebeke.

Hier zijn het dus de Natuurvrienden Deinze die onze gastheer zijn.  Deze stevige club bekleedt op dit ogenblik de tweede plaats in het WSVL-clubklassement (Afdeling 1).  Zij presenteren ons op 3 augustus hun Vlastocht.  Van de plaatselijke parcoursbouwer kregen we een vrij gedetailleerde beschrijving door van wat er op de Vlastocht zoal te beleven zal zijn. 

Vanuit zaal Leiezicht, in de schaduw van de kerktoren van Grammene, starten we de tocht. Met 300 ha is dit de kleinste fusiegemeente van Deinze, ten oosten van de stad gelegen aan de linker Leieoever. Deze gemeente van 646 inwoners (1981) grenst ten noorden aan Wontergem en Vinkt, ten oosten aan Deinze en Machelen, ten zuiden aan Gottem en ten westen aan Gottem en Wontergem. De oude Leie in het oosten en de Mandel-, Vondel- en Zeverenbeek in het zuiden en het westen vormen een natuurlijke begrenzing.  Het reliëf wordt bepaald door een circa 15 m hoge kouterrug, ongeveer gelijklopend met de Leie met vruchtbare lichte zandleemgronden en de natte beekdepressies van de Mandel-, Vondel- en Zeverenbeek. Vooral in de alluviale Leievallei wordt nog vlas geteeld. Eén vlaszwingelarij bleef in werking.

Na een eerste splitsing volgen de 8 en de 16 km de Koffiebeekstraat en wandelen ze voorbij het voormalig vlasrootbedrijf Van Damme.  In 1970 werd het roten hier gestopt.  De verwerking van vlas tot een bruikbaar product is een langdurig en moeilijk proces. Om van vlas lint te maken dat kan worden gesponnen, moet het gewas een flink aantal bewerkingen ondergaan : plukken, repelen, roten, braken of beuken, zwingelen en hekelen.  Het roten zorgt ervoor dat de vezels in het vlas loskomen van de houtachtige bestanddelen in de plant. Dit gebeurt onder invloed van water, en kan naar gelang de gekozen methode enkele uren tot enkele weken in beslag nemen.  We wandelen langs een Oude Leiearm waar het vlas geroot werd en volgen nu de Vlasrotersroute. Via het Nattemeersenpad en de Meirekouter stappen we verder langs de Leie, richting Gottem.

De 12, 20, 25 en 30 km volgen de Heirbaan, het Kerkwegpad en de Verloren Hoek en via een groene zone stappen ze over de geklasseerde spoorwegbrug. Langs een smal pad komen ze in beschermd natuurgebied rond de Oude Leie.  De traagstromende meanderende gouden rivier was eeuwenlang het centrum van de vlasnijverheid, maar die verdween sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw. Tussen 1950 en 1970 werden Leiebochten rechtgetrokken, overstromingsgebieden opgehoogd en oevers verstevigd. Het eens zo idyllische landschap van de Leie werd ernstig verminkt. Verschillende liefhebbers van de streek hebben zich met hand en tand verzet tegen de zogenaamde verbeteringswerken. Zo kon vermeden worden dat de mooiste Leiemeanders tussen Zulte en Deinze werden gedempt.

Door de Meirekouter wandelen ze verder en volgen samen met de 8 en de 16 km de trekweg langs de Leie. In de Ardeense Jagerstraat komen ze voorbij de Sint-Martinus- en Sint-Eutropiuskerk. waar het grafmonument zich bevindt van volksschrijver en dichter Kamiel De Waegenare (1855-1946).  Even verder komen we in de rustpost Vlasschuur in Gottem.  Hier doen de grootste afstanden een lus door prachtig natuurgebied, langs onverharde paden van een in 1972 afgesloten Oude Leiearm en het natuurgebied rond de Oude Mandelbeek.  Na de rust in de Vlasschuur komen alle wandelaars in de Ardeense Jagerstraat voorbij het beeld “De Vlasser” van Gottems kunstenaar Juul Claeys.  We stappen verder door het natuurgebied van de Vondelvallei, met zijn onverharde paden, langs Den Duiker en de Warandekouter, om dan via de Oude Koeweg en het Schepenwegeltje terug de startzaal te bereiken. 

Zonder twijfel krijgen we weer een dag wandelplezier in een streek die we niet echt kennen.  Een goeie reden om mee op ontdekking te gaan : dus inschrijven maar !

TERUG